Những giá trị thiết thực của Việt Tộc

Trước khi đi sâu vào những giá trị mà ứng dụng Việt Tộc có thể đóng góp, chúng ta cần thấu hiểu về nguồn gốc ra đời của dự án. Cụ thể, Việt Tộc được phát triển góp phần giải quyết những khó khăn vướng mắc thực tế mà các dòng họ Việt Nam đang gặp phải, đặc biệt là với hoàn cảnh do đại dịch gây ra. Hai khó khăn tiêu biểu bao gồm sự phân tán về mặt địa lý giữa các thành viên ngày càng lớn và ảnh hưởng của giãn cách xã hội (chi tiết: Phần 1). Một trong những giải pháp mang tính tất yếu đó là áp dụng công nghệ hiện đại, nhưng việc này cũng không đơn giản. Tuy nhiên, theo anh Hoà: “một điều may mắn là đội ngũ phát triển Việt Tộc xuất phát từ một đội nhóm về công nghệ của một công ty công nghệ”. Trước khi dự án ra đời, phần lớn các thành viên trong đội ngũ đều đã từng tham gia phát triển các dự án cũng sử dụng công nghệ thông tin để giải quyết những vấn đề thực tiễn, có ích cho cộng đồng. “Điều này đã giúp dự án có thể áp dụng tốt nhất công nghệ để giải quyết những vấn đề ngoài công nghệ - vấn đề văn hoá dòng họ”, anh Hòa chia sẻ.

Cụ thể đội ngũ phát triển đã có thể lên ý tưởng và hoàn thiện các tính năng của ứng dụng phục vụ cho những nhu cầu rất riêng và phân hoá của các dòng họ.

Tính năng Cây gia phả:

Với đội ngũ phát triển, Cây gia phả là đại diện cho mối quan hệ thực tế giữa các thành viên của dòng họ đó. Mỗi một thành viên nào trong dòng họ sinh ra là đã mặc nhiên có mối quan hệ này và sẽ gần như không thể thao là không thay đổi. Vì vậy, Cây gia phả luôn được trân trọng và là điều các dòng họ chú xây dựng, lưu trữ. Tuy nhiên, trên thực tế có một số vấn đề tồn tại với nó. Thứ nhất, các Cây gia phả truyền thống bản giấy, bản in có tính cập nhật không cao. Đặc biệt là với những dòng họ có quy mô thành viên lớn và các thành viên cư trú tại tại nhiều địa phương, thì việc thêm mới, chỉnh sửa thông tin các thành viên càng khó có thể theo kịp thực tế. Thứ hai, với các hình thức truyền thống của cây gia phả, được đặt tại các nhà thờ họ, thì các thế hệ con cháu sẽ chỉ được xem vào những dịp nhất định, và thậm chí trong thời kỳ giãn cách điều này còn không thể. Mặt khác với các phần mềm lưu trữ phổ biến, các thông tin này chỉ được lưu trên một máy, không có khả năng chia sẻ và dễ tiếp cận. Thứ ba, việc xây dựng cây gia phả truyền thống chỉ được thực hiện bởi một (vài) người nhất định trong dòng họ. Điều này không chỉ dẫn đến các khó khăn trên mà còn giới hạn sự tương tác, cộng tác giữa các thành viên. Đến với Việt Tộc, những bất cập trên đều được giải quyết. Không chỉ giới hạn trong những thông tin cố định như tên tuổi, ngày tháng năm sinh, các thông tin như địa chỉ, phương thức liên lạc, cho tới tiểu sử cá nhân, học vấn, công việc giờ đây đều có thể được cập nhật chi tiết trên ứng dụng. Bên cạnh đó là cập nhật về các thành viên mới ra đời, thành viên quá cố, con dâu rể cũng trở nên kịp thời. Với vai trò là mạng cộng đồng, Việt Tộc còn tạo được một môi trường sinh hoạt thật trên không gian mạng cho các dòng họ. Việc mỗi thành viên đều có tài khoản trên ứng dụng không chỉ giúp họ có thể nắm bắt các thông tin chính về dòng họ mình, các thành viên khác (mọi lúc mọi nơi) mà còn tạo cơ hội tạo ra sự tương tác giữa các thành viên. Khi các thành viên cập nhật thông tin cá nhân, thông tin các thành viên và được duyệt, cùng nhau xây dựng Cây gia phả là lúc họ có được sự cộng tác. Sự cộng tác này là chìa khoá cho sự kết nối giữa các thành viên trong dòng họ. Cuối cùng là cây gia phả (với khả năng tự hiển thị phân biệt đời và dâu rể giúp tự động hiển thị xưng hô) cũng là một giá trị hữu ích đối với thế hệ con cháu, đặc biệt là những người xa quê.

Tính năng Thư viện:

Thư viện là một trong những tính năng mà đội ngũ phát triển của Việt Tộc chú trọng. Đây nơi sẽ lưu trữ lại toàn bộ các thông tin của dòng họ dưới dạng đa phương tiện (hình ảnh, video). Trên thực tế việc này đều đã được mọi người trong các dòng họ thực hiện, nhưng thường dưới hình thức lưu trữ trong các thiết bị cá nhân. Như vậy những thông tin này vừa bị phân tán, vừa không có tính chia sẻ cao. Trong tình huống này, Việt Tộc sẽ đóng vai trò một đầu mối thông tin, mọi thông tin không những được lưu trữ lâu dài, dễ tiếp cận, mà còn được đóng góp xây dựng bởi các thành viên một cách thường xuyên. Bởi mỗi người sẽ có tài khoản riêng của mình và sinh hoạt trong phạm vi dòng họ khép kín. Điều này còn đảm bảo tính bảo mật của thông tin, khi chỉ những thành viên có tên trong dòng họ, được người quản lý thêm vào mới có thể tiếp cận vào thư viện.. Bên cạnh đó, chức năng Thư viện cho phép gom nhóm những bức ảnh vào các dịp, sự kiện cụ thể và được tích hợp hiển thị lên “Dòng thời gian”. Các sự kiện có thể kể đến như là: Xây dựng lại nhà thờ họ, Lễ tảo mộ đầu xuân, Lễ cưới cháu A,...

Tính năng Khuyến học và tính năng Công đức:

Khuyến học, công đức sẽ là những công việc mà hầu hết các dòng họ đều đã thực hiện thường xuyên. Việt Tộc sẽ đóng vai trò như một công cụ giúp các công việc sẵn có ấy trở nên minh bạch và thuận tiện hơn. Những thông tin từ trước tới giờ được ghi chép thủ công thì nay được chuyển tải đầy đủ lên ứng dụng, từ đó sẽ được các thành viên trong dòng họ theo dõi dễ dàng và thường xuyên hơn. Việc thường xuyên theo dõi các thông tin có thể giúp khuyến khích các thành viên phát huy năng lực của bản thân để đóng góp nhiều hơn cho sự phát triển chung của dòng họ.

Tính năng Lịch sử dòng họ và Bảng vàng

Trên thực tế, chỉ mỗi dòng họ sẽ chỉ có một hoặc một số người có trách nhiệm biên soạn, hoàn thiện và lưu giữ hai loại văn bản này. Đây thường được coi như những tài nguyên quý giá của các dòng họ và được trưng bày, lưu trữ một cách trang trọng trong các nhà thờ họ. Nhưng việc này cũng mang lại bất cập là những thông tin hữu ích, mang tính giáo dục cao này không được truyền bá rộng rãi đến toàn thể các thành viên của dòng họ. Hai chức năng Lịch sử dòng họ và Bảng vàng trên ứng dụng Việt Tộc sẽ giúp số hoá và lưu trữ các thông tin về nguồn gốc, quá trình hình thành, các sự kiện, truyền thống nổi bật và bên cạnh đó là công trạng, thành tích của các thành viên qua hàng thế hệ. Từ đó, hai tính năng này có thể trở thành công cụ hữu ích để thế hệ cha chú giáo dục, truyền đạt những tư tưởng và kiến thức quý giá của dòng họ mình.

Có thể thấy, các tính năng là đại diện cho những giá trị mà Việt Tộc nỗ lực đóng góp cho các dòng họ. Có những tính năng sẽ phục vụ toàn bộ thành viên, có những tính năng chỉ thuận tiện hoá các công việc vốn có của những người quản lý. Có những tính năng giúp tạo ra tương tác, kết nối các thành viên, nhưng lại có những tính năng chủ yếu để lưu trữ các tài nguyên, phục vụ mục đích tuyên truyền và giáo dục các giá trị tốt đẹp của các dòng họ. Tuỳ thuộc vào nhu cầu riêng mà từng dòng họ có thể sử dụng những tính năng nhất định, giúp cho việc sinh hoạt tại dòng họ trở nên hợp lý hơn (theo lời chị Vũ Thanh Tú). Trong những trường hợp lý tưởng, Việt Tộc còn giúp các dòng họ có được lộ trình phát triển. Trên thực tế, bên cạnh những dòng họ có các phong trào mạnh mẽ và hoạt động thường xuyên thì có những dòng họ lại chưa làm được điều này. Các dòng họ này vẫn luôn có nguyện vọng và tâm huyết phát triển dòng họ của mình, nhưng vì những lí do khác nhau mà chưa thực hiện đủ tốt. Từ đó, Việt Tộc sẽ tham khảo, nghiên cứu, phát triển, hoàn thiện các tính năng để từng bước mang đến cho các dòng họ sự thuận tiện, khả năng tiết kiệm thời gian, để các dòng họ có thể sinh hoạt tốt hơn và phát huy những giá trị vốn có của mình

Những triển vọng Việt Tộc hướng đến

Những triển vọng hay giá trị mà Việt Tộc hướng tới có thể được tóm gọn trong hai khía cạnh sau:

Việt Tộc đại chúng, thân thiện với người dùng. Có thể nói, giá trị lớn nhất mà Việt Tộc hướng tới là tính đại chúng. Điều này có thể thấy rõ qua sự liên tưởng của anh Hoà: “Có thể liên tưởng từ phần mềm Unikey, Việt Tộc tuy có thể không trở thành một ứng dụng nổi bật, mọi người không đổ dồn quan tâm về nó nhưng nó sẽ luôn nằm trong tiềm thức mọi người một cách tự nhiên và nó vẫn ở đó và giúp ích cho mọi mọi người, cho các dòng họ Việt. Mỗi khi nhắc về vấn đề văn hoá dòng họ là mọi người có thể nhắc đến Việt Tộc.” Bên cạnh đó, ý tưởng phát triển Việt Tộc đến từ những vấn đề thực tế của các dòng họ Việt, được phát triển và hoàn thiện bởi người Việt cũng là những yếu tố quan trọng đảm bảo tính thuần Việt, dễ tiếp cận đến nhiều người.

Việt Tộc tạo ra giá trị. Việc ứng dụng công nghệ để giải quyết những vấn đề thực tế, hữu ích không chỉ là kim chỉ Nam của dự án mà còn là của Công ty chủ quản của dự án. Chị Vũ Thanh Tú chia sẻ: “Việt Tộc theo đó cũng được phát triển nhằm mang lại những giá trị thiết thực cho cộng đồng, bằng chứng là khả năng thuận tiện hoá các công việc của dòng họ, tiến tới kết nối các thành viên và bảo tồn giá trị tốt về dòng họ.” Hướng tới việc kết nối các thành viên trong dòng họ và bảo tồn giá trị văn hoá dòng họ cũng chính là mục tiêu ra đời của ứng dụng Việt Tộc. Người sử dụng ứng dụng khi nhận được những giá trị trên thì có thể gắn bó lâu dài với ứng dụng.

Tạm kết

Qua phần 3 - phần cuối cùng của loạt bài viết “Việt Tộc: câu chuyện gìn giữ văn hóa dòng họ của người trẻ”, hy vọng độc giả đã có những góc nhìn sâu sắc và cụ thể về những đóng góp mà Việt Tộc có thể mang lại cho cộng đồng cũng như những giá trị mà dự án hướng đến. Những chia sẻ của đội ngũ phát triển, với tư cách là những người còn trẻ, hy vọng đã đem đến những kiến thức sâu rộng cho người đọc không chỉ về sự bắt nguồn hay những giá trị mà ứng dụng Việt Tộc có thể đóng góp cho người Việt mà còn là những quan điểm, góc nhìn và hướng tiếp cận của đội ngũ phát triển về những vấn đề thực tiễn mà văn hoá dòng họ tại Việt Nam đang gặp phải. Cảm ơn toàn thể độc giả đã đón đọc những chia sẻ quý giá này.