Cây gia phả là biểu tượng thiêng liêng, thể hiện sự gắn kết giữa các thế hệ trong dòng họ. Nó không chỉ lưu giữ thông tin về lịch sử, nguồn gốc, mối quan hệ mà còn thể hiện lòng hiếu kính đối với tổ tiên, được treo trang trọng ở nhà thờ họ hoặc tại tư gia. Do đó, việc xây dựng cây gia phả treo tường cần được thực hiện một cách cẩn thận và chu đáo.
Trước đây, Việt Tộc đã có bài viết với nội dung “Những điều cần lưu ý khi lập gia phả” tại đây. Có rất nhiều thông tin có thể đưa lên cây gia phả, tuy nhiên, đây là sản phẩm có thời gian sử dụng lâu dài nên các thông tin đưa lên cần có chọn lọc. Vì vậy, cây gia phả treo tường cần có các yêu cầu sau:
1. Thông tin đưa lên cần phải đúng, không có tranh chấp
Niên hạn sử dụng của cây gia phả treo tường thường vào khoảng 5 đến 10 năm hoặc có thể lâu hơn tùy vào hình thức đóng gói sản phẩm. Để đảm bảo có thể sử dụng trong thời gian dài như vậy thì các thông tin được thể hiện cũng cần phải đúng trong thời gian gần tương ứng. Sẽ mất rất nhiều công sức cũng như tiền bạc để sửa lại thông tin bị sai hoặc chưa được mọi người trong dòng tộc thống nhất.
2. Thông tin tối giản
Để đảm bảo được tính đúng của cây gia phả thì thông tin đưa lên cần tối giản hết mức có thể vì lý do đơn giản là càng ít thông tin thì khả năng sai sót càng ít. Đối với các cây gia phả được lập từ trước chỉ có thông tin về tên gọi. Hiện nay, mức độ yêu cầu về thẩm mỹ cây gia phả cũng tăng cao, do đó ngoài tên gọi, các thông tin khác có thể đưa lên bao gồm giới tính, thời gian sinh-mất, các cách phân biệt về con nuôi, con riêng hoặc nhánh chính.
Vậy, khi sử dụng dịch vụ Việt Tộc, tôi cần chuẩn bị những thông tin gì?
Để đảm bảo các yêu cầu trên, các thông tin cần chuẩn bị sắp xếp theo thứ tự ưu tiên bao gồm Họ và tên, đã mất hay còn sống, giới tính, thông tin ngày sinh-mất, số đời
Tôi muốn đưa thêm các thông tin khác có được không?
Hoàn toàn được, nhưng Việt Tộc khuyến nghị nên đưa vào bảng ghi chú ở góc bên dưới của cây gia phả. Các thông tin này cũng chỉ tối đa 02 dòng, bổ sung cơ bản mà trên cây không đủ chỗ thể hiện. Đối với các thông tin dài hơn về kỷ sự, quá trình tham gia chiến đấu, học tập và công tác hoặc mai táng đã có Cuốn gia phả phụ trách. Các nội dung và cách thể hiện trong Cuốn gia phả, Việt Tộc sẽ gửi tới trong bài viết tiếp theo.
Trên đây là các yêu cầu và các thông tin cần thiết để thể hiện trên cây gia phả. Tuy có nhiều cách thể hiện nhưng mục đích chính vẫn là đưa cho người xem có cái nhìn tổng quát và tra cứu cơ bản nhất về nguồn gốc cũng như các mối quan hệ trong dòng tộc.
Chữ “tôn” theo từ điển Hán Nôm được viết là 尊, theo “Thuyết văn giải tự”viết rằng: “Tôn, cũng chính là cao”. Trong khi đó, chữ “ti” theo từ điển Hán Nôm được viết là 庳 (hoặc 卑), theo “Thuyết văn giải tự”viết rằng: “Ti, cũng chính là thấp”.
Phả hệ và phổ hệ đều là những từ Hán Việt được sử dụng để chỉ việc ghi chép lại lịch sử, nguồn gốc của một gia đình hay dòng họ. Mục đích lưu giữ thông tin về các thế hệ trong gia đình, bao gồm tên tuổi, năm sinh, năm mất, chức vụ, công trạng, giúp con cháu hiểu rõ về nguồn gốc, cội rễ của mình, từ đó thêm gắn kết và trân trọng giá trị truyền thống gia đình
Hiện tại phần lớn các thành viên lại đang phân tán về mặt địa lý cũng như không phải ai cũng trang bị cho mình một thiết bị di dộng thông minh để có thể cập nhật thường xuyên các hoạt động dòng họ.